Συμφωνόληκτα ρήματα: Σχηματισμός χρόνων
Ενεργητική φωνή
1.Ρήματα ουρανικόληκτα: το θέμα
τελειώνει σε κ,γ,χ,ττ/σσ
Μέλλοντας –ξω =φυλάξω
Αόριστος –ξα =ἐφύλαξα
Παρακείμενος –χα =πεφύλαχα
Υπερσυντέλικος –χειν =ἐπεφυλάχειν
2.Ρήματα χειλικόληκτα : το θέμα τελειώνει σε π,β,φ,πτ
Μέλλοντας-ψω = γράψω
Αόριστος –ψα = ἔγραψα
Παρακείμενος –φα = γέγραφα
Υπερσυντέλικος – φειν = ἐγεγράφειν
3.Ρήματα οδοντικόληκτα : το θέμα τελειώνει σε τ,δ,θ,ζ
Μέλλοντας –σω = πείσω
Αόριστος –σα = ἔπεισα
Παρακείμενος – κα = πέπεικα
Υπερσυντέλικος –κειν = ἐπεπείκειν
F Θυμόμαστε και τα φωνηεντόληκτα (το θέμα τους τελειώνει σε φωνήεν) που σχηματίζουν τους χρόνους όπως τα οδοντικόληκτα : παιδεύσω, ἐπαίδευσα, πεπαίδευκα, ἐπεπαιδεύκειν
F Με ανάλογες καταλήξεις θα σχηματίσουμε τα απαρέμφατα και τις μετοχές των συμφωνόληκτων ρημάτων.
Παθητική φωνή
Παρακείμενος
Όταν ενωθεί το θέμα αυτών των ρημάτων με τις καταλήξεις του Παρακειμένου και Υπερσυντελίκου, όπως τις ξέρουμε και από τα φωνηεντόληκτα, προκύπτουν οι παρακάτω καταλήξεις:
τάττομαι γράφομαι πείθομαι
Ουρανικόληκτα |
Χειλικόληκτα |
Οδοντικόληκτα |
τέταγμαι |
γέγραμμαι |
πέπεισμαι |
τέταξαι |
γέγραψαι |
πέπεισαι |
τέτακται |
γέγραπται |
πέπεισται |
τετάγμεθα |
γεγράμμεθα |
πεπείσμεθα |
τέταχθε |
γέγραφθε |
πέπεισθε |
τεταγμένοι εἰσί |
γεγραμμένοι εἰσί |
πεπεισμένοι εἰσί |
Υπερσυντέλικος
ἐτετάγμην |
ἐγεγράμμην |
ἐπεπείσμην |
ἐτέταξο |
ἐγέγραψο |
ἐπέπεισο |
ἐτέτακτο |
ἐγέγραπτο |
ἐπέπειστο |
ἐτετάγμεθα |
ἐγεγράμμεθα |
ἐπεπείσμεθα |
ἐτέταχθε |
ἐγέγραφθε |
ἐπέπεισθε |
τεταγμένοι ἦσαν |
γεγραμμένοι ἦσαν |
πεπεισμένοι ἦσαν |
Για εξάσκηση:
Να κλίνετε τον Παρακείμενο των ρημάτων: βλάπτω, διώκω, κομίζω σε Οριστική και Ευκτική Ενεργητικής και Μέσης φωνής.
Στογιάννη Ευαγγελία, φιλόλογος