ΕΝΟΤΗΤΑ 3.
Η γαλλική
κοινωνία του 18ου αι. (παλαιό καθεστώς):
Κλήρος :0,5 % του πληθυσμού → είχε προνόμια, δεν πλήρωνε φόρους
Ευγενείς : 1,5 % του πληθυσμού → είχαν προνόμια, δεν πλήρωναν φόρους
Τρίτη Τάξη : 98 % του
πληθυσμού (αστοί, αγρότες, εργάτες) → δεν
είχαν κανένα προνόμιο, πλήρωναν όλους τους φόρους
→ δυσαρέσκεια της αστικής
τάξης : κυριαρχούσε στην οικονομία,
δεν συμμετείχε στη λήψη αποφάσεων.
- Η α’ φάση
της Γαλλικής Επανάστασης : 1789 - 1792
Χειμώνας 1788-89 : πείνα, λεηλασίες
→
ο βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΣΤ’ συγκαλεί συνέλευση των τάξεων
Τρίτη Τάξη : ζητά
μεταρρυθμίσεις, ο βασιλιάς τής επιβάλλει νέους φόρους → οι εκπρόσωποί της
ανακηρύσσονται Εθνική συνέλευση.
Βασιλιάς : διαλύει τη
Συνέλευση, οι εκπρόσωποί της ορκίζονται ότι θα συντάξουν Σύνταγμα → Συντακτική
Συνέλευση.
14 Ιουλίου 1789 : κατάληψη
της Βαστίλης
Συντακτική Συνέλευση :
α) καταργεί τα προνόμια
β) ψηφίζει τη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη
→ ο βασιλιάς αναγκάζεται να δεχτεί
τις αποφάσεις του λαού.
Πολιτικά ρεύματα στη Συντακτική συνέλευση : Δεξιά, Κέντρο, Αριστερά
Λέσχες : πολιτικές οργανώσεις : Ιακωβίνοι, Κορδελιέροι, Γιρονδίνοι
Σύνταγμα (1791) :
Συνταγματική Μοναρχία
-
Κυρίαρχο το Έθνος, δικαίωμα ψήφου : μόνο όσοι
έχουν περιουσία
-
Νομοθετική εξουσία : η Βουλή (μετά από εκλογές)
-
Εκτελεστική
« : ο βασιλιάς και έξι
υπουργοί
-
Δικαστική
« : ανεξάρτητη
Άλλα μέτρα : -
Εθνικοποίηση της περιουσίας του κλήρου, οι κληρικοί οφείλουν υπακοή στο κράτος.
- Κατάργηση των συντεχνιών, απαγόρευση των
απεργιών
→ Ο βασιλιάς, οι ευγενείς και ο
κλήρος : δεν δέχτηκαν τις αλλαγές και σχεδίαζαν επέμβαση ξένων δυνάμεων
(Αυστρία, Πρωσία).
→ Ο απλός λαός : κατέλαβε
τα ανάκτορα και συνέλαβε το βασιλιά (Επικεφαλής ο Δαντόν).
Νομοθετική : θεσπίζει την
καθολική ψηφοφορία, δημεύει τις περιουσίες των αριστοκρατών, κηρύττει την πατρίδα σε κίνδυνο →
νίκη στο Βαλμί : σωτηρία της
επανάστασης.
- Η β’ φάση
της Γαλλικής Επανάστασης : 1792 - 1794
Συμβατική
Συνέλευση :
- Καταργεί τη Μοναρχία, εγκαθιδρύεται η Αβασίλευτη Δημοκρατία.
-
Υιοθετείται νέο
ημερολόγιο (έτος Ι : 1793)
-
Το βασιλικό ζεύγος (Λουδοβίκος ΙΣΤ’ και Μαρία Αντουανέτα)
καταδικάζεται και αποκεφαλίζεται.
- Αποφασίζει τη συνέχιση του πολέμου.
- Συστήνεται Επιτροπή
Δημόσιας Σωτηρίας, Επιτροπή Γενικής Ασφάλειας και Επαναστατικά Δικαστήρια,
για να αντιμετωπιστούν οι αντιδράσεις.
Συνέπειες
των παραπάνω αποφάσεων :
o
Πολλά ευρωπαϊκά κράτη στρέφονται ενάντια στη Γαλλία.
o
Συλλαμβάνονται οι ηγέτες των Γιρονδίνων που
αντέδρασαν.
o
Σχηματίζεται Επαναστατική κυβέρνηση με αρχηγό τον Ροβεσπιέρο, που αναδιοργανώνει
το στρατό.
o
Εκτελούνται 40.000 άνθρωποι, ύποπτοι για
αντεπαναστατική δράση (περίοδος της
Τρομοκρατίας).
o
Η χριστιανική
θρησκεία αντικαθίσταται από τη λατρεία του Ανώτατου Όντος και δίνονται νέα ονόματα στους μήνες.
Αποτέλεσμα : αυτά τα
ακραία μέτρα προκάλεσαν αντιδράσεις και
προβλήματα και οδήγησαν στην εκτέλεση του Ροβεσπιέρου.