Τρίτη 3 Μαρτίου 2015

ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ ΕΛΕΝΗ :Β ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ-4Η ΣΚΗΝΗ







4η σκηνή

  •  Είσοδος της Θεονόης με τρόπο επιβλητικό που προκαλεί σεβασμό αλλά και φόβο. Απόμακρη , με επίγνωση της δύναμής της, μιλά με αλαζονικό τρόπο και προκαλεί πανικό στους ήρωες μας.
  • Η πρώτη απόφαση της που είναι καταδικαστική για τους ήρωες δίνει ώθηση στην πλοκή του έργου: οι ήρωες δε μένουν αδρανείς αλλά στρέφονται σε έναν απελπισμένο αγώνα να την πάρουν με το μέρος τους.

  •  Ακολουθούν δύο εκτενείς ρήσεις-λόγοι με σκηνοθετικές ενδείξεις: η Ελένη ικέτισσα, ο Μενέλαος σε δραματική αξιοποίηση του τάφου του Πρωτέα.

  •  Ο λόγος της Ελένης ,ικετευτικός , στοχεύει με τα παρακάτω επιχειρήματα στο συναίσθημα και το ήθος της Θεονόης:

·        Επιμένει στις έννοιες δίκαιο-άδικο τονίζοντας ότι οι θεοί δεν αγαπούν τους ανθρώπους που χρησιμοποιούν άδικα μέσα για να πετύχουν το στόχο τους.
·        Της υπενθυμίζει ότι το χρέος του Πρωτέα να παραδώσει σώα την Ελένη είναι τώρα δικό της χρέος. Αν είναι η ίδια ευσεβής και υπηρετεί τη δικαιοσύνη θα εκπληρώσει το χρέος του έντιμου πατέρα και δε θα υπακούσει στη βούληση του άδικου αδερφού.
·        Προσπαθεί να αγγίξει τις ευαισθησίες της γνωρίζοντας ότι απευθύνεται σε γυναίκα : ικετεύει να μην της πάρει τον άνδρα, να γλιτώσει την ίδια και τους δικούς της από τη δυστυχία με την αποκατάσταση του ονόματός της.

  •  Η παρουσία του Μενέλαου είναι γεμάτη δυναμισμό: οργισμένος από την αδικία, εγκλωβισμένος στη μοίρα και στις αποφάσεις της Θεονόης, θυμώνει. Θέλει να ελέγχει ο ίδιος τη ζωή του και δείχνει αποφασισμένος να μη συμβιβαστεί :αγριεύει, γίνεται απειλητικός, εξωτερικεύει ψυχική ένταση, μεταμορφώνεται από δειλός σε άφοβο ήρωα.

  •  Ο λόγος του Μενέλαου ,διεκδικητικός , στοχεύει στη λογική και το ήθος της Θεονόης:

·        Το βασικό επιχείρημα ,ίδιο με αυτό της Ελένης, είναι ότι η αποκάλυψη της αλήθειας καταργεί τη δικαιοσύνη. Αναπτύσσεται όμως με επιθετικό και απειλητικό τρόπο έτσι ώστε να δημιουργήσει ενοχές στη Θεονόη με κλιμακωτό τρόπο:
·        Αν δε δώσει σε έναν άνδρα τη γυναίκα που του ανήκει θα υπηρετήσει το άδικο.
·        Τονίζει τη δέσμευση του Πρωτέα απέναντι στους θεούς και φορτώνει με τύψεις τη Θεονόη αφού τα χρέη των γονέων που είναι νεκροί βαραίνουν τα παιδιά.
·        Δεν παραλείπει το χρέος απέναντι στους νεκρούς της Τροίας.
·        Αποκαλύπτει την απόφαση αν δεν τα καταφέρει με το Θεοκλύμενο να σκοτωθεί πάνω στον τάφο αφού σκοτώσει τη γυναίκα του, πράξη που θα μολύνει τον τάφο του πατέρα της.

  • Η απόφαση της Θεονόης δείχνει ότι την ταρακούνησε περισσότερο η αμφισβήτηση του ήθους της και το χρέος απέναντι στο νεκρό πατέρα.

  • Τραγικότητα των ηρώων: μετά την επανεύρεσή τους εξακολουθούν να είναι τραγικά πρόσωπα αφού δεν ορίζουν τη μοίρα τους και εξαρτώνται από τους θεούς αλλά και από τις αποφάσεις της Θεονόης.
  • Συναισθήματα θεατών: απογοήτευση, φόβος, οίκτος, αγανάκτηση από την πρώτη απόφαση της μάντισσας, ανακούφιση όταν παίρνει το μέρος τους, νέα αγωνία για τους κινδύνους και τα εμπόδια από δω και πέρα.

                                   Καλό διάβασμα!
                                                        

                    Στογιάννη Ευαγγελία, φιλόλογος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...