Η Παναγιώτα Κριτσέπη ρώτησε τη μητέρα της Ελένη Παυλάκου για τη συγκεκριμένη συναυλία. Η συνάδελφος Ελένη Παυλάκου ήταν παρούσα σε αυτήν και αφηγήθηκε στην κόρη της τα παρακάτω. Την ευχαριστούμε θερμά!
Ήταν καλοκαίρι του 1977, τέσσερα χρόνια μετά το Πολυτεχνείο. Όλη η παρέα, δέκα φοιτητές από διάφορες σχολές, Φιλ/κή, Νομική, Ιατρική, ΑΒΣΠ και ΑΣΟΕ, ξεκινήσαμε από την Αθήνα για το Λαύριο, για να παρακολουθήσουμε τη συναυλία του Σαββόπουλου. Αυτός ο τροβαδούρος με τα μαύρα μακριά μαλλιά και τα μαύρα ρούχα, που κατέβηκε από τη Θεσσαλονίκη με ένα «Φορτηγό», μας έδειχνε το δρόμο ήδη από τον καιρό της Χούντας. Τον ακολουθούσαμε παντού Θεσσαλονίκη, Βόλο, Άργος: …γιατί στις συναυλίες του με τα τραγούδια και τις ιστορίες του έφευγαν οι φόβοι μας και νιώθαμε πιο δυνατοί .
Έτσι λοιπόν πήραμε το λεωφορείο και μετά από δύο ώρες φτάσαμε μεσημέρι στο Λαύριο, μια πόλη που δεν είχαμε επισκεφθεί ξανά. Η πρώτη μας εικόνα, από ό,τι θυμάμαι, ήταν το καφέ σκούρο χρώμα μαζί με το γκρίζο. Παντού βουνά από σκουριά!
Το λιμάνι έρημο, καθώς και ο σιδηρόδρομος. Περιηγηθήκαμε στους δρόμους της πόλης κι η ίδια βουβαμάρα παντού. Όλα τα εργοστάσια κλειστά και τα βαγονέτα να κρέμονται ακίνητα από πάνω μας ίδια με εφιάλτη. Στα καφενεία της αγοράς οι λιγοστοί θαμώνες, ηλικιωμένοι κυρίως, μας κοιτούσαν με απορία. Ο Σαββόπουλος καθόταν σε μιαν άκρη περιτριγυρισμένος από παιδιά δημοτικού, που τον κοιτούσαν αμίλητα και μελαγχολικά. Ο χώρος της συναυλίας ήταν κατάμεστος από νέους που είχαν έρθει από την Αθήνα και τα γύρω μέρη. Καθίσαμε στα πέτρινα καθίσματα και περιμέναμε. Λίγοι καταλαβαίναμε τότε την απελπιστική κατάσταση των κατοίκων εκεί. Ο Σαββόπουλος ξεκίνησε με το τραγούδι «Δεν ξέρω τι να παίξω στα παιδιά » και θυμάμαι πως τότε δεν κατάλαβα όλο του το νόημα. Με συγκλόνισε, όμως, πολύ ο στίχος «πώς να κρυφτείς απ΄τα παιδιά, έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα και μας κοιτάζουν με μάτια σαν κι΄αυτά, όταν ξυπνούν στις δύο η ώρα». Αυτό θυμάμαι και τη συγκίνηση του κόσμου που χειροκροτούσε για ώρα.
Αργότερα, διάβασα κι έμαθα την ιστορία του Λαυρίου, πόλης διάσημης από την κλασική αρχαιότητα για τα μεταλλεία εξόρυξης ασημιού και την παραγωγή νομισμάτων για τη χρηματοδότηση του αθηναϊκού στόλου. Για την ακμή της πόλης το 19ο αι.,τη Γαλλική Εταιρεία μεταλλείων (10.000 εργάτες) ,με εκατοντάδες μεταλλεία (431 ορυκτά, τα 19 τυπικά της περιοχής) σιδηρόδρομο, σχολεία, νοσοκομείο. Διάβασα για τις κτηνώδεις αποικιοκρατικές συνθήκες εργασίας που επέβαλε η εκμεταλλεύτρια των μεταλλείων Γαλλική Εταιρεία, με συνέπεια τη μολυβδίαση των κατοίκων και άλλες παθήσεις, τη δηλητηρίαση του υδροφόρου ορίζοντα και τόσα άλλα που είχαν σαν αποτέλεσμα το ανώτερο όριο βιωσιμότητας των κατοίκων να είναι 30-35 χρόνια. Αυτά μέχρι το 1982, όταν η εταιρεία κλείνει τα μεταλλεία και ακολουθεί η αποβιομηχάνιση της χώρας. Το είκοσι τοις εκατό των κατοίκων που έμειναν άνεργοι εγκατέλειψε την πόλη.
Ξαναβρεθήκαμε εκεί τον Αύγουστο του 2003, για να πάρουμε το καράβι για τη Μακρόνησο (παλιότερα νήσο Ελένη) σαν προσκυνητές στον τόπο του μαρτυρίου, σε μια εκδήλωση του Υπουργείου Αιγαίου «Μνήμη Μακρονήσου».
Το Λαύριο ήταν πλέον μια τυπική ελληνική πόλη με υπηρεσίες, καταστήματα και τουρισμό. Τίποτα πια δε θύμιζε την ιστορία της…
Ελένη Παυλάκου
Το 1982 η ΕΡΤ πρόβαλλε μια τηλεοπτική σειρά για τη μεγάλη απεργία στο Λαύριο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου