ΘΟΥΡΙΟΣ
Ο
Ρήγας για να εκφράσει τα επαναστατικά του μηνύματα δανείζεται από τους αρχαίους
Έλληνες ποιητές τον τίτλο Θούριος,
που σημαίνει ορμητικός, μαινόμενος, πολεμικός. Η λέξη αυτή δεν χρησιμοποιούνταν
στην εποχή του, αλλά έκτοτε με τον Ρήγα καταγράφεται στο νεοελληνικό λεξιλόγιο
και ο Θούριος
γίνεται πασίγνωστος σε όλους τους Έλληνες, μικρούς και μεγάλους. Γίνεται
συνώνυμος με την Επανάσταση
Ο «Θούριος» του Ρήγα είναι ο πιο διαδεδομένος προεπαναστατικός
πατριωτικός ύμνος.
Είναι ένα προσκλητήριο επανάστασης που
απευθύνεται σε όλους τους βαλκανικούς λαούς και ιδιαίτερα στους Έλληνες,
οι οποίοι δεσμεύονται με όρκο ότι θα αγωνιστούν να απελευθερώσουν το σκλαβωμένο
γένος τους.
Στους σαράντα πρώτους στίχους εξαίρεται η ιδέα της
ελεύθερης ζωής.
Αποτελείται από 126 δεκατρισύλλαβους στίχους.
Η απήχηση του Θούριου αλλά και της προσωπικότητας
του Ρήγα δεν περιορίζεται στους Έλληνες, αλλά επεκτείνεται στα Βαλκάνια και σε
όλη την Ευρώπη. Ο Θούριος μεταφράζεται στα γαλλικά και έχει μεγάλη διάδοση, ενώ
στα αγγλικά τον αποδίδει ο λόρδος Μπάυρον. Ο Βούλγαρος επαναστάτης Ρακόφσκι
γράφει Θούριο για τη Βουλγάρικη επανάσταση και ο μεγάλος Ρώσος ποιητής Πούσκιν
υμνεί τον Ρήγα στο ποίημά του «Εμπρός Ελλάδα, Επαναστάτισσα». Στο Βελιγράδι οι
Σέρβοι έχουν αναγείρει μνημείο προς τιμήν του και ο νομπελίστας Σέρβος
λογοτέχνης έγραψε το διήγημα «Η παράδοση του Ρήγα Φεραίου». Τέλος, έχει
επηρεάσει διανοητές και λογοτέχνες στη Ρουμανία, την Αλβανία και αυτήν ακόμη την
Τουρκία.
ΔΟΜΗ – ΕΝΟΤΗΤΕΣ
1η: Το ανυπόφορο της σκλαβιάς και το
αγαθό της ελευθερίας («Ως πότε... φυλακή!»)
2η: Τα θύματα και γενικά οι συνέπειες της
αυθαιρεσίας του δυνάστη («Τι σ’ ωφελεί... καμιά αφορμή»)
3η: Προτροπή στους πατριώτες να κάνουν
όρκο («Ελάτε μ’ έναν ζήλον... στον Θεόν»)
4η: Ο όρκος για δυναμική αντίσταση στον
δυνάστη («Ω, Βασιλεύ του Κόσμου... σαν καπνός»)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ - ΙΔΕΕΣ
Η ζωή των υπόδουλων
-
Η ζωή των κλεφτών και των αρματωλών πάνω στα βουνά
είναι στερημένη και μοναχική.
-
Ανάμεσα στα πολλά παθήματα των υπόδουλων είναι η
στέρηση των αγαπημένων τους προσώπων (στ. 5-6)
-
Τα ατέλειωτα βάσανα και τα απάνθρωπα μαρτύρια που
υφίστανται οι υπόδουλοι (στ. 8-10)
-
Μεγάλοι Φαναριώτες ηγεμόνες εξοντώθηκαν από το
τυραννικό καθεστώς
Εντύπωση προκαλεί που ο Ρήγας δεν απευθύνεται μόνο
στους υπόδουλους χριστιανούς αλλά και στους ίδιους τους Τούρκους, που νόμισαν
ότι, παραμένοντας νομοταγείς στον τύραννο, θα γλίτωναν από το άπληστο και
διεφθαρμένο καθεστώς.
Ο Θούριος αποτελεί σάλπισμα ελευθερίας για όλους
τους βαλκανικούς λαούς.
Φλογερό όραμα, εθνεγερτικό προτρέπει σε αγώνες και
θυσίες για ζωή αξιοπρεπή και ασφαλή
Οι πολιτικοί οραματισμοί του
Ρήγα
-
Ο
Ρήγας καλεί όλους τους υπόδουλους να οργανωθούν και να δράσουν εναντίον του
τυραννικού καθεστώτος
-
Να δεσμευτούν
με ιερό όρκο ότι θα αγωνιστούν χωρίς καμιά υποχώρηση. Η παράβαση του όρκου
θα έχει ως άμεσο αποτέλεσμα τον αφανισμό του εξωμότη.
-
Επιζητεί τη δημιουργία μιας
κοινοπολιτείας που το πολίτευμά της θα θεμελιώνεται στους Νόμους – Σύνταγμα. Οραματιζόταν ένα κράτος δικαίου, ένα πολίτευμα που θα
εξασφάλιζε τη λαϊκή κυριαρχία.
-
Προβλέπει
την εκλογή από το λαό ενός νομοδοτικού σώματος, δηλαδή βουλευτών, που θα
πρέπει να είναι όχι μόνο δίκαιοι νομοθέτες, αλλά και καλοί πατριώτες.
-
Ο
πολιτικός στοχασμός του ποιητή ταυτίζει την αυθαιρεσία του αυταρχικού
καθεστώτος με την αναρχία, γιατί προκαλούν την ίδια ανασφάλεια στον
πολίτη.
-
Το
πολίτευμα της Δημοκρατίας του Ρήγα προβλέπει όχι μόνο δημοκρατική εκλογή των
βουλευτών, αλλά και αυστηρή, συγκεντρωτική διακυβέρνηση από έναν άξιο
Κυβερνήτη. Αυτά, κατά τον Ρήγα, δεν είναι ασυμβίβαστα, αρκεί βέβαια ο ένας
(κυβερνήτης) να μην παραβιάζει τους Νόμους.
-
Ο
Ρήγας στον όρκο τονίζει ότι οι πατριώτες, όχι μόνο δεν πρέπει να εγκαταλείψουν
ποτέ τον επί κεφαλής τους, αλλά και να πειθαρχούν στα προστάγματά του μέχρι να
νικήσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου