ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΟΥ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΔΩΔΕΚΑΗΜΕΡΟΥ

 ΜΩΜΟΓΕΡΟΙ  Ή  ΚΟΤΣΑΜΑΝΙΑ

Ένα από τα έθιμα του τόπου μου είναι αυτό των Μωμόγερων. Το έθιμο προέρχεται από τον Πόντο και διατηρείται από πολύ παλιά. Γίνεται από μία ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι μπορεί να ανήκουν σε κάποιο πολιτιστικό σύλλογο του τόπου τους την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στα περισσότερα ποντιακά χωριά της περιοχής μας. Οι χορευτές πηγαίνουν από γειτονιά σε γειτονιά χορεύοντας και πάντα με τη συνοδεία των παραδοσιακών οργάνων.

Οι χορευτές είναι κάποιοι άντρες ντυμένοι με φουστανέλες και περικεφαλαίες και κάποιοι μεταμφιεσμένοι σε αστυνομικό, νύφη, διάβολο, γιαγιά, παππού και μια αρκούδα να χορεύει. Η κάθε αμφίεση έχει βέβαια το δικό της συμβολισμό, αφού μέσω του εθίμου δείχνει την αλλαγή του χρόνου, την αναγέννηση της φύσης ,τη γονιμότητα, τις εποχές και αποτελεί ένα είδος αρχαίου δρώμενου. 

Οι σπιτονοικοκυρές βγαίνουν στους δρόμους και τους υποδέχονται με κρασί, τσίπουρο και πολλούς παραδοσιακούς μεζέδες. Ο κόσμος που συγκεντρώνεται για να τους παρακολουθήσει, τους θαυμάζει για το χορό τους και διασκεδάζει μ' αυτά που διαδραματίζονται. Μερικές φορές όμως και το ίδιο το κοινό συμμετέχει στο δρώμενο.

                             
 

Από το μαθητή του Β1 

Πλάτωνα Καρακατσάν


ΤΑ  ΛΙΟΚΑΝΤΖΑΡΙΑ  ( Ή ΡΑΓΚΑΤΣΑΡΙΑ) 

Τα Λιογκατζάρια είναι έθιμο εδώ και 60 χρόνια στο Τρανόβαλτο Κοζάνης. Παραμονή Πρωτοχρονιάς τα αγόρια που είναι μεταξύ 17 -18 χρονών ντύνονται άλλα κορίτσια, άλλα νύφες, γαμπροί, παππούς και κάποιοι φοράνε προβιές. Ξεκινάνε από το σπίτι του παπά μόλις η ώρα γίνει 12. Γυρίζουν σε όλα τα σπίτια του χωριού τραγουδώντας.  Σε κάθε σπίτι λένε και το ανάλογο τραγούδι, π.χ.  αν έχει μικρά παιδιά, αν σπουδάζουν, αν είναι νιόπαντρο ζευγάρι, στους γέρους που είναι μόνοι τους. Αν έχει το σπίτι ελεύθερη κοπέλα, ή λείπουν τα παιδιά στο εξωτερικό.

Όλη τη νύχτα ακούγονται στους δρόμους του χωριού τα κουδούνια που έχουν κρεμασμένα πάνω τους. Το μεσημέρι μαζεύονται στην πλατεία του χωριού όλοι οι κάτοικοι, τρώνε, πίνουν και χορεύουν μέχρι το βράδυ. Έτσι την πρώτη μέρα του χρόνου το χωριό είναι γεμάτο ζωντάνια και χαρά !

Από τη μαθήτρια του Β1 
Ευαγγελία Ζαβαντία